Cornelis (DVD | CD) (Special Edition)

In zijn vaderland Nederland kent men hem nauwelijks nog (op zijn hitje ‘De nozem en de non’ na), maar in Zweden is Cornelis Vreeswijk nog altijd een grote muzikale held. Zowel zijn geboorte- als zijn sterfdag wordt uitgebreid herdacht en tot juni 2011 had hij in Stockholm zelfs zijn eigen museum. Vijfentwintig jaar na zijn dood staan zijn platen nog steeds hoog in de Zweedse albumlijsten. Geen wonder dus dat juist in het Scandinavische land een biopic is gemaakt over deze zelfdestructieve troubadour, simpelweg ‘Cornelis’ (2010) geheten. Hierin wordt kort aangestipt dat Vreeswijk ooit in IJmuiden ter wereld kwam – Kim van Kooten duikt zelfs even op in de rol van zijn moeder – maar de film focust zich toch echt hoofdzakelijk op zijn tijd in Zweden. Wel wordt in deze waarheidsgetrouwe film gesuggereerd dat een trauma uit de Tweede Wereldoorlog hem gevormd heeft tot het ongeleide projectiel dat hij later zou worden. Hoe hij uiteindelijk in Zweden belandde – in 1950 verhuisde de dertienjarige Cornelis met zijn familie naar Stockholm – wordt voor het gemak maar even weggelaten.

Cornelis’ ziet er fantastisch authentiek uit. De op het oog doodnormale stadsgezichten van Stockholm zijn tot in het detail uitgewerkt (let maar eens op: de auto’s rijden zelfs links, zoals dat vroeger het geval was in de Zweedse hoofdstad!). De fotografie is ook schitterend; wie niet beter weet zou denken dat de film in de jaren zeventig gemaakt is. Die mooie look weet het gebrek aan diepgang een klein beetje te verbloemen, maar niet helemaal. ‘Cornelis’ gaat vooral over de schandalen rond de befaamde troubadour, maar vertikt het om de man zelf onder een vergrootglas te leggen. Er is natuurlijk de hint dat zijn gedwongen opname tijdens de nazi-bezetting een cruciale rol speelde in zijn vorming, maar verder dan dat lijkt het scenario van Antonia Pyk niet te willen gaan. Waar haalde hij de inspiratie voor zijn liedjes vandaan? Wat hield hem bezig? Er komt geen antwoord op die vragen. Dat ligt overigens niet aan hoofdrolspeler Hans Erik Dyvik Husby (nota bene een Noor), die een prachtige performance neerzet. Ingetogen als het moet, maar op andere momenten ineens uitbundig; net zo onberekenbaar als Vreeswijk was. Enerzijds een knuffelbeer, anderzijds een gevaarlijke gek die uit kon halen als hij daar zin in had. Je zou willen dat het scenario hem meer ruimte en vrijheid had gegeven voor zijn interpretatie, maar Pyk werkt volgzaam de voor de hand liggende route af tot Vreeswijks vroegtijdige dood op vijftigjarige leeftijd in 1987.

Het script mag dan tekortschieten, ‘Cornelis’ is wél de moeite waard. Al was het alleen al vanwege de muziek. De genialiteit van Vreeswijks liedjes krijgt volop de ruimte om zich te etaleren. Een hele nieuwe generatie maakt dankzij deze film kennis met zijn bluesy deuntjes vol maatschappijkritiek en snijdend sarcasme. Vreeswijks eigen zoon Jack is verantwoordelijk voor de muziek in deze film. Ondanks het feit dat hij niet veel aan Cornelis gehad heeft in zijn jeugd, blijkt uit zijn muziekkeuze toch de liefde die hij voelt voor zijn vader. De kracht van de muziek, de prachtige fotografie en aankleding en de geweldige rol van Hans Erik Dyvik Husby poetsen het gebrek aan diepgang in deze biopic niet helemaal weg, maar doen de balans toch positief uitslaan.

Mooie dvd over het leven van Cornelis Vreekwijk!