De avonturen van Henry II Fix

Geschreven bij De avonturen van Henry II Fix

Bij het op waarde schatten van dit boek is het goed om te weten dat Jongstra medewerker is van de NAP, de Nederlandse Academie voor Patafysica. Patafysica is de wetenschap van de denkbeeldige oplossingen. De beoefenaren ervan zoeken naar de wetmatigheid van de uitzondering, en zijn daarbij vooral geinteresseerd in werelden parallel aan de onze. Daarom, voordat ik verder ga: dit boek is een goede grap, en met enige belezenheid, met enig historisch en literair besef, valt er een hoop te genieten van dit divertissement, de lezer kundig voorgeschoteld door een eigentijdse rederijker. De rest van deze recensie is dan ook helemaal niet nodig om te kunnen lachen.
Jongstra heeft vele documenten, vele literaire citaten, vele illustraties verzameld, allemaal authentiek en echt. Die heeft hij heel knap in verband gezet, met als resultaat een “echte” autobiografie van iemand die niet bestaat. Maar, gezien alle onbetwistbare bronnen: bewijs dat maar eens. Overigens, bewijzen dat deze autobiograaf, Henry II Fix, wèl bestaan heeft is ook onmogelijk.
Het leven van deze Henry II Fix is een aanfluiting, in alle opzichten. Artistiek, sociaal, intellectueel, amoureus, vloeit hij voort uit een volstrekt ongegrond geloof in zijn zelfbeeld, vloeit hij voort uit zijn beperkte verbeelding. Maar, hij bedrijft zichzelf met volstrekte, absolute, ernst. Dat is wat zo grappig is. En Jongstra, als bezorger van deze autobiografie, is in zijn in- en uit-leiding minstens zo ernstig. Nog grappiger.
Jongstra neemt een aantal exponenten van het hedendaagse literair bedrijf op de hak. Hij dolt met negentiende eeuws rationalistisch vooruitgangsgeloof. Hij speelt met platte seks en zuivere liefde. Hij maakt van Fix een uomo universale en van Zwolle een metropool. Als lezer zit je continu te grijnzen. Want je weet dat alles snel anders zal worden na de werdegang van Napoleon in 1813, je weet wat komt: de wereld waarin je zelf leeft, probeert te leven. En wat ben je zelf? Een verzameling, fotoos, brieven, identiteitsbewijzen en diploma’s, CV’s, giroafschriften, agenda’s. Kortom, een vrij willekeurige steekproef uit het archief, waarvan maar moet blijken hoe dat recht doet aan je persoonlijkheid.
In het laatste hoofdstuk “Uitzicht op de eeuwigheid” heeft Fix het over Zwolle en “mijzelf daarin als de mens die ik eenmaal zal blijken te zijn geweest”. Met andere woorden: op het moment dat hij dit noteert weet hij wel degelijk dat hij niet is, maar dat Jongstra hem uiteindelijk zijn bestaan zal schenken: omdat Jongstra het zijn lezers onmogelijk maakt Wahrheit und Dichtung van elkaar te onderscheiden. Een bestaan in twijfel, de moderne tijd is definitief aangebroken.
Voor de liefhebber: in zijn autobiografie “Klinkende ikken” (2008) besteedt Jongstra nog een heel hoofdstuk aan “Circus Henry II Fix”. Leerzaam: de knoop van waarheid en mystificatie word al Gordiaanser. De werkelijkheid is om te verzinnen, dat is een wet van de uitzondering. Parallel aan de onze. Als oplossing voor ons eigen bestaan helaas denkbeeldig: voor we het weten bestaan we niet, maar we hebben wel gelachen.

Geschreven bij De avonturen van Henry II Fix

Het is een soort historische roman, het speelt zich in Zwolle af in de 19e eeuw. Gezien door de ogen van een inwoner. Grappig geschreven. Ik heb erg genoten van alle knipoogjes naar de tegenwoordige tijd.