De laatste Vermeer Han van Meegeren, vervalser en verrader

De zaak van de beruchte kunstvervalser Han van Meegeren fascineert nog altijd. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij opgepakt omdat hij een schilderij van Johannes Vermeer aan Hermann Goering zou hebben verkocht. In de gevangenis beweerde Van Meegeren dat hij dat doek zelf had geschilderd. Hij had Goering voor een gigantisch bedrag bedrogen en hij was dus geen collaborateur: hij had eigenlijk een verzetsdaad gepleegd. En die valse Vermeer was de enige niet, bekende Van Meegeren: ook de beroemde Emmaüsgangers, in 1937 gekocht door Museum Boijmans, was van zijn hand. Het was een fantastisch verhaal en het maakte het proces-Van Meegeren tot een ware mediasensatie, maar het was van A tot Z gelogen. Jonathan Lopez maakt in deze veelvuldig geprezen biografie gehakt van de mythe rond Van Meegeren. Van Meegeren was geen miskend genie, maar een leugenaar, een nazisympathisant en een collaborateur, die uitsluitend handelde uit eigenbelang. Hij wordt neergezet als een ingenieuze, door de wol geverfde oplichter, gewapend met een kwast. Lopez beschrijft zijn leven en dat van de kunsthandelaars en verzamelaars die tegen wil en dank in hem bleven geloven op een razend spannende manier.
Nu verfilmd als The Last Vermeer, met o.a. Guy Pearce als Han van Meegeren, Claes Bang (The Square) en Vicki Krieps (Phantom Thread).
Jonathan Lopez (1969) is een schrijver en kunsthistoricus uit New York. Hij schrijft over kunst en cultuur voor bladen als The Wall Street Journal, Apollo, The Boston Globe en De Groene Amsterdammer.
‘Het boek illustreert mooi hoe het bedrog van Van Meegeren nog altijd tot de verbeelding spreekt. (...) Lopez heeft een indrukwekkende hoeveelheid onbekend materiaal boven tafel gehaald, dat onweerstaanbaar elegant wordt gepresenteerd.’ NRC Handelsblad
‘Mijn advies: haal een exemplaar van Lopez’ fantastische nieuwe boek. Het is zo goed geschreven dat je erdoorheen raast.’ Los Angeles Times
‘De Van Meegeren-saga is grondig onderzocht, gefocust en neemt je mee de diepte in.’ The New Yorker
‘Dit is een geweldig boek over Han van Meegeren, zijn leven en zijn carrière als vervalser. Lopez heeft in zijn diepgravende onderzoek veel nieuw materiaal aan het licht gebracht, dat het oude beeld van de schelm, die de Nederlandse kunstelite én de nazi’s bedonderde, volkomen onderuithaalt. Hij presenteert dat bovendien in een levendig en meeslepend verhaal.’ Friso Lammertse, conservator Rijksmuseum