Pasif ve Dışlayıcı Laiklik ABD, Fransa ve Türkiye

Ülkemizde "din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması" olarak tariflenen laiklik, dinin siyaset sahnesindeki etkisinin her zaman hissedilmesinden dolayı tartışmalı bir başlık olagelmiştir. Bireysel ve toplumsal hayatın dinin ve siyasetin etki ve egemenlik alanlarından uzaklaştırılması ihtiyacı dünyadaki ülkelerin çoğunluğunda laiklik formülüyle çözülmüştür. Ancak uygulamadaki farklılıklar nedeniyle laiklik siyaset bilimcilerin daimi bir tartışma konusu olmuştur. Ahmet T. Kuru, laik devletlerin dine yönelik politikalarındaki ayrılıkları ABD, Fransa ve Türkiye'deki uygulamalar üzerinden inceliyor. Laiklikle ilgili politikaların şekillenmesinde etkili olan ideolojik mücadelenin tarihi koşullar altında belirlendiğini aktaran yazar, dine toleranslı "pasif laiklik" ve dini kamusal alandan dışlayan "dışlayıcı laiklik"i karşılaştırıyor. Kuru, Amerika'da dine hoşgörülü devlet politikaları ile Fransa ve Türkiye'de kısıtlayıcı politikaların belirleyici olduğu karşılaştırmalı siyaset analiziyle laiklikle ilgili çalışmalara önemli bir katkı sunuyor. Ahmet Kuru'nun konusunda otorite haline gelen eseri tabu yıkan sorulara uzun vadede etki bırakacak netlikte ve önemde cevaplar vermekte, bunu yaparken de güçlü verilere dayanmaktadır... Bu örnek alınacak akademik çalışma günümüz Türkiye'sinde laiklik üzerine yaşanan kutuplaşmanın aşılabilmesi adına da çok değerli tespitlerde bulunmaktadır.
M. Şükrü Hanioğlu, Princeton University
Ahmet Kuru'nun kitabı din-devlet ilişkileri üzerine dünya çapındaki çalışmalara paha biçilmez bir katkıdır. Devletlerin dine yönelik politikaları hakkındaki tartışmalar üzerine son dönemde yazılmış en iyi karşılaştırmalı analizdir. Bir yandan her üç ülke hakkında olağanüstü bir zenginlikte detayları ortaya koymakta; öte yandan, terminolojik açıklık, analitik tutarlılık ve teorik derinlikten de taviz vermemektedir.
Berna Turam, Northeastern University, International Journal of Middle East Studies
Hiç süphe yok ki Ahmet Kuru'nun kitabı hem uluslararası literatüre hem de Türkiye'deki tartışmalara ihtiyaç duyulan bir anda çok önemli bir katkıda bulunmaktadır. Kitabın Türkçe baskısının da geniş kitlelerce okunacağını umuyorum. Ergun Özbudun, Bilkent Üniversitesi, Insight Turkey
Orjinal ve geniş perspektifli kitabıyla Ahmet Kuru, Türkiye'de din ve siyaset ilişkilerini analiz ederken tek bir ülkeyi incelemenin veya diğer Müslüman çoğunluklu ülkelerle karşılaştırmanın ötesine geçmektedir.
William Hale, SOAS, Middle East Journal