Hitler 1936-45 : Nemesis

Geschreven bij Hitler

De Britse hitoricus Sir Ian Kershaw heeft met zijn omvangrijke tweedelige biografie van Hitler een prestatie van formaat afgeleverd. Het is zonder twijfel één van de belangrijkste biografieën die de afgelopen 25 jaar zijn verschenen en geldt nu als het standaardwerk over Hitler. Het hele leven van Hitler wordt nauwgezet beschreven in al zijn aspecten: zijn achtergrond, vorming en ontwikkeling, zijn persoonlijkheid, de publieke en de private mens, zijn opvattingen, zijn politiek, kortom: alles. Daarnaast vertelt Kershaw hoe de nazi's opkwamen, de macht veroverden en hoe de dictatuur 12 jaar lang heeft gefunctioneerd in Duitsland en later, na 1939, in de door Duitsland bezette gebieden.

Een geweldig boek, zeer breed van opzet, maar in zijn benadering en uitwerking ten zeerste geslaagd. Wie had immers gedacht dat er, ruim zestig jaar na het einde van het Derde Rijk, nog iets nieuws viel te melden: er is immers al zoveel gepubliceerd? Kershaw heeft met dit briljante boek bewezen dat over het Derde Rijk het laatste woord nog lang niet is gesproken.

Sir Ian Kershaw is zijn carrière als historicus begonnen als mediavist: d.w.z. gespecialiseerd in de periode van de Middeleeuwen. Aan het begin van de jaren zeventig gaf hij les in Duitsland en daar hoorde hij een oude, verstokte nazi, een familielid van Duitse collega's van hem, verklaren "der Jude ist eine Laus" (Joden zijn luizen). Kershaw heeft in interviews vaak gezegd dat dit het moment was dat zijn loopbaan verder heeft bepaald. Hij was diep geschokt en verbijsterd door deze uitspraak. En even geschokt en verbijsterd door het feit dat dit gedachtengoed, zelfs zoveel jaar na afloop van de oorlog en na het bekend worden van de aard en de omvang van de nazi-misdrijven, toch noch werd beleden, en openlijk werd geuit. Hij besloot te onderzoeken wat hiervan de oorzaken waren, omdat hij het wilde begrijpen. Zo begon zijn levenswerk als onderzoeker en publicist van de geschiedenis van het Derde Rijk.

Dit levenswerk heeft in zijn boeken over Hitler zijn voorlopig hoogtepunt bereikt. Maar ook de andere publicaties van Sir Ian Kershaw, die in 2002 door koningin Elizabeth van Engeland werd geridderd wegens zijn verdiensten voor de geschiedschrijving over dit onderwerp, zijn zeer de moeite waard. De enorme omvang van beide boeken is intimiderend, maar laat u niet afschrikken. Koop ze, wacht op de vertrouwde kartonnen postpakketjes van Bol.com en lees deze meesterwerken over de man wiens in daden omgezette waandenkbeelden de wereld schokten. Hitler raakt ons allemaal, letterlijk, want er is geen familie in Europa die niet is geraakt door de oorlog, en figuurlijk, want met de gevolgen van zijn heerschappij hebben we nog dagelijks te maken. Onze samenleving is dusdanig door hem beroerd dat het absoluut noodzakelijk is te proberen te begrijpen wat er tussen 1933 en 1945 in Europa is gebeurd. Ian Kershaw's biografie is daarvoor onontbeerlijk.

Geschreven bij Hitler

Zeer gedetailleerde beschrijving van misschien wel 's werelds bekendste historische figuur. Leest ondanks de lengte goed weg. Schetst ook goed de context van de tijd waarin Hitler leefde.

Geschreven bij Hitler

erg interessant en vlot leesbaar, wat gezien de bijna 1000 bladzijden, een bijkomend voordeel is.

Geschreven bij Hitler

Kershaw is een van de grootste autoriteiten op het gebied van de Tweede Wereldoorlog. In dit boek over Hitler schetst hij een beeld van het leven van de dictator, van het moment dat Hitler in Oostenrijk geboren werd tot zijn dood in 1945. Kershaw geeft in zijn biografie niet alleen een beeld van Hitler, maar ook van de wereld waarin Hitler leefde. Steeds keren thema's als antisemitisme, de internationale verhoudingen en de situatie in de Duitse samenleving terug. Als een rode draad door het verhaal schetst Kershaw een dodelijk serieuze vraag: hoe kon het zo zijn dat een dictator met krankzinnige waanideeën een moderne, geïndustrialiseerde en cultureel ontwikkelde natie kon overheersen? Dit is zeker een aanrader voor iedereen die het fenomeen Hitler wil begrijpen.

Geschreven bij Hitler

Kershaw weet duidelijk te maken hoe dit monster dacht. Griezelig maar fascinerend.
Wat ik ook briljant vind, is zijn perfecte beschrijving van het functioneren van het Derde Rijk en het gedrag van 'de' Duitsers - de gewone man maar vooral Hitlers entourage.
Hoe de Duitse maatschappij langzaam maar zeker geperverteerd wordt, hoe een toch gecultiveerd land eindigt als een 'evil-overlord society'. Erger nog: de nazi-machthebbers waren uiteindelijk veel onmenselijker dan welke evil overlord van welke sf-auteur dan ook.
Moralistisch slotwoord: de mechanismen die zichtbaar waren in Hitlers entourage zijn - toegegeven, in geringe mate - ook nu nog zichtbaar bij groepen die kritiekloos leiders volgen. Wie de schoen past, trekke hem aan...

Minpuntjes:
- toen ik dit e-book kocht, werd ik er nergens op gewezen dat dit een iets ingekorte versie is van de twee delen van de originele papieren uitgave. Weliswaar heeft Kershaw zelf dat inkorten gedaan maar ik had het vooraf willen weten
- mijn e-bookversie bevat vrijwel geen illustraties (wel kaarten, lees verder); 'copyrightproblemen', zo wordt er gesteld maar ik vind dat vreemd: je koopt toch een boek?
De kaarten in het begin zijn vrijwel niet zichtbaar; kennelijk is dit illustratieprobleem normaal bij e-books (ik ben daar nog niet zo ervaren mee).
Dus toch maar het echte boek (twee delen) kopen? Historie lezen zonder goede kaarten is toch wat behelpen.